Доста тоа е пишувано на блогот за сончеви фотоволтаични централи, нивното значење и исплатливоста на истите. Македонија благодарение на климатските услови и на нејзината географска положба располага со сите предиспозиции за изградба на овој вид на сончеви централи. Имено во Македонија веќе се забележува поместување на ова поле и веќе има солидни инвестиции кои се реализирани, некои кои се во тек и некои кои се планирани за во иднина. Она што е заедничко за повеќето од нив е што се големи инвестиции од големи инвеститори. Сепак постои простор и за инвестирање од помали инвеститори во помали постројки од овој вид. Во продолжение следат чекорите кои се неопходни при инвесторање во сончева централа од фотоволтаични панели.
Прв предуслов е да се имаат регулирано сите сопственички права за дадената локација, локацијата да е соодветна за еден ваков вид на централа и да се има некоја идеја за колкава централа станува збор. Следен чекор е изработка на главен изведбен проект кој е составен од градежен проект и електро проект со предфизибилити студија за потенцијалот на дадената локација.
Ова се два неопходни проектни документи без кои не можи да се извадат другите потребни дозволи ако ги немате.
Со овие спремни документи се оди по останатите дозволи и лиценци на државно како и на општинско ниво кои се потребни за градба на еден ваков вид на централа. Комплетна листа на документи, дозволи и апликации потребни може да се добие преку агенцијата за енергетика на Република Македонија. Исто така битен момент е како инвеститор да се договорите со ЕВН за да ве приклучат на мрежа. Ова е нешто кое сериозно треба да се земи во предвид пред одбирањето на локацијата и кое може да биде сериозна пречка при реализирање на инвестицијата.
Според некои информации со кои располагаме за инвестиција клуч на рака за соларна централа од некои 20 KW инвестицијата е некаде измеѓу 40.000 и 50.000 евра или некаде 2 до 2.5 евра по киловат. Доколку ги немате сите потребни средства има доста добри кредитни линии за ваков вид на проекти кои може да се искористат за оваа намена. Еко кредитот на Про Кредит банка е една од најдобрите опции за секој кој сака да инвестира во еден ваков проект. Инвестицијата се враќа во просек за 5 до 6 години ако се користат сопствени средства или плус две – три година ако се користи кредитна линија.
20 Comments
Vladimir
Знаете ли да ни дадете пример за некоја централа што се договорила со ЕВН и веќе работи на овој начин?
Што ако тие од некоја причина во даден момент ЕВН решат да ја прекинат соработката со сончевата централа ?
Aleksandar Atanasovski
Има неколку примери ама ете ќе ја споменам првата соларна централа која е изградена во Кадино. ЕВН можи да биди проблем до одредена мера ама пак тоа зависи во голема мера од локацијата каде е замислена да биди централата. Поголемиот проблем е со другите дозволи и бирократијата.
Dr
Jas sum eden od enstuzijastite koj se nafati da investira i veke nekolku pati se pokajav. Instituciite na sistemot ne se prijatelski nastroeni kon ovoj sektor i se e nameneto da ve obeshrabri, a najmnogu odsnost na Regulatornata komisija za energetika. Na primer dali znaete deka i za solarna centrala za 1 kw za da dobiete dozvola za gradba treba da se promeni DUP. Ova go imam potkrepeno so mislenje od ministerstvo za transport i vrski. Za lokalni moknici opstinite namerno go krsat zakonot a regulatornata komisija zatvara oci. Videte gi na sajtot na regulatorna komisija koj ima dobieno licenca i znajte deka site sto se izgradeni na postoecki objekti se so nevalidna dozvola. No problemot ne e vo toa tuku vo pravilnikot koj predviduva izmena na DUP, problemot e vo toa sto MK samo vo teorija podrzuva investicii za potpikuvanje na EU a ako sakate stvarno da rabotite ke se soocite so BIROKRATOT MEDIOKRITET koj e zainteresiran da pravi uslugi samo na GAZDI od kade moze da se ofajdi. Parite koi ke gi dobivate za strujata so site trosoci ke vi ovozmozat da ja vratite centralata maksimum 3 pati vo 15 godini (zavisno od vidot na centrala), bez da se zeme vo predvid devalvacijata. Moj zaklucok e deka kaj nas seuste ne se zreli rabotite, pred se bidejki drzavata ne e navistina spremna da go podrzi ovoj sektor.
Aleksandar Atanasovski
Запознаети сме со се што спомена во твојот коментар и се сложувам со тебе комплетно. Инаку и затоа во насловот стои “Осмели се” само што можеби требаше да биди “осмели се ако смееш” чисто да биди појасно се. Се надевам дека работите ќе се менат и дека ќе има подеднакви и фер услови за сите.
branislav chopov
Najednostavnite kalkulacii pokazuvaat deka vi e podobro da gi orocite parite na 5-10 godini i finansiskiot efekt ke bide okolu 80% od toj sto bi go dobile od centralata, a nema glava da ve boli ni za obezbeduvanje, ni za servisiranje, ni za vracanje na kredit, ni za valkanite igri so EVN koi ne mozete da gi otfrlite kako moznost ! A ako vo medjuvreme si najdete moznost da emigrirate vo nekoja saglam zemja toa ke vi bide BINGO, bidejki moeto dosegasno iskustvo vo RM e deka e nepristojno mesto za ziveenje !!! SREKNO
Aleksandar Atanasovski
Само делумно се сложувам со ова што го велиш. Калкулациите велат дека има голема добивка со оглед дека векот на една ваква централа е 20+ години.. е сега дека е проблем да се извадат сите дозволи, согласности, да се договири евн…тоа е навистина долг пат и навистина тука станува буквално збор за “игри”. Ама ако еднаш се помини бирократската голгота се исплати трудот. Овој вид на централи денес се речиси комплетно автоматизирани и како такви треба мошне малку одржување и човечко внимание.
Dimcevski Aleksandar
Што мислите дали би субвенционирале во изградба на ваква централа со програмата за развој на рурални подрачја на ИПАРД програмата.Моето земјиште се наога на 5 км од РЕК Битола така да и преносот не би бил проблем.За бирократската голгота ке бараме чаре.
Предраг Стојковски
Во едни од поранешните текстови зборувавме за тоа како ИПАРД програмата да ја искористиме за инвестирање во обновливи извори на енергија
Но во кратки црти – да ИПАРД може да се искористи за инвестирање во обновливи извори, но само доколку таа примарната цел на таа инвестиција е подобрување на работењето на фармата. Значи да доколку сакате сончева централа, примарната цел на оваа инвестиција е снабдување на електрична енергија за таа фарма а евентуалниот вишиок на електрична енергија да се продава на ЕВН. Ова секако не може да ве спречи да таа централа да ја лиценцирате како комерцијална централа.
Доколку имате дополнителни прашања повелете контактирајте не преку нашата контакт форма.
Дејан
А за соларна централа од 20 KW спрема примерот што го имате наведено колкава површина е потребна за поставување на соларните панели и други пропратни објекти?
Aleksandar Atanasovski
одприлика околу 400 метри квадратни површина ти е севкупно потребно за 20 kw соларна централа.
dimeski
Здраво
Да ги споделам моите искуства со градњето на соларна цантрала :
Моите маки со барање на локација , можам да кажам дека завршија.Во фаза сум на потпишување на договор со сопственикот на местото и вадење на градежна дозвола. На сајтов редовно ке ги објавувам податоците , како тече постапката , па ке имате увид во сето ова . Но да напоменам дека градењето на централата со мои произведени панели ,ми е споредна работа , сепак мојата главна преокупација ми е производството на соларни фотонапонски панели . Има некои работи кои сте пропуштиле да ги напоменете .Треба местото да е заградено и со стражарска служба , оти ке ја „снема “централата за 2-3 дена и обавезно да добиете дозвола од ЕВН дека тука ке има ел.приклучок , за да не се најдете во ситуација да влечете 2-3 км кабел за да се приклучите на мрежата или пак воопшто да не Ве приклучат
За тоа дали централата се исплати или подобро парите да се орочат , гласам за централата .Прво ,парите се враќаат 2-3 пати за тоа време ,а каматите се толку паднати да скоро и да не се исплати да се чуваат пари на банка ( 4-6 % на годишно ниво ). Знам дека бирократијата е голема , но мора да се успее .Инаку за Ваша информација , постојат уште отприлика 1,2 MW неинсталирана моќност за мали централи до 50 KW .Значи уште 25 дозволи се во игра . Ако еднаш се потпише договор и се добие лиценца , НЕМА ШАНСИ ЕВН да не се дрши до договорот .Сепак државата стои позади сето ова .
Поздрав и секое добро
Звонко
Ванчо
Од што зависи цената по која ЕВН би ја откупувале струјата? Дали таа е фиксна или зависи од некои фактори?
Aleksandar Atanasovski
Инвеститорите, по стекнувањето со статус повластен производител на електрична енергија по повластена тарифа, потпишуваат концесиски договор на 15 години со државата. Согласно со овој договор, производителот е должен целосно да ја предава електричната енергија на државата во следните 15 години, а државата се обврзува истата да ја откупува по дефинирана фиксна повластена тарифа од 30 евро центи по киловат час (за инсталирана можност до 50kW)…..мислам дека ова ќе ти дади една слика за одкупот на електричната енергија произведена од соларни централи. Повластените цени беа порано повисоки (46 евро центи по киловат час, па 38, па сега 30 евро центи по киловат час )како и времето на договорите со државата кои беа на 20 години а сега се на 15 години.
Горанчо
Здраво,
добро е што има луѓе кои сакаат да ги споделат своите знаења и своите искуства. Веројатно има многу луѓе во Македонија кои се заинтересирани за ваков бизнис и за сите нив е добро да има вакви споделувања. Јас исто така сум со намера за започнам ваков бизнис, секако ако процедурите не ме предомислат. Денес разговарав со лице од фирма која наводно е овластена да изработува планови, елаборати, нацрти и се што е потребно за да се дојде до дозвола односно лиценца за работа. За работата што ќе ја изврши фирмата бара околу 2600 евра, сума што мене ми се чини релативно висока. Ве молам, кој веќе има искуство со подготвителните работи, со документацијата, да ми каже како оди постапката, каде и што се поднесува, од каде што се бара и се разбира колку сето чини.
zoran
zainteresiran sum za izgradba na solarna centrala,no razbrav deka nema povekje licenci.Se prasuvam dali e ova tocno ili ne?
Aleksandar Atanasovski
Агенција за енергетика или министество за економија се места каде можи да добиеш најточна информација. Тие се инстуциите кои го регулираат тој дел од енергетиката и лиценците кои ти требаат.
Димески Звонко
Да , точно е ..
На 5-7-2012 се издадени сите лиценци , односно се пополни дозволената квота .
Нова квота , засега не се планира , а уште 20-25 барања , со вкупна снага од околу 1-1.2 MW чекаат за нова квота .
Добра вест е што во 2013 година ке се донесе нов закон со кој и приватните лица ке можат да постават неколку киловати панели на својот покрив од куќата и да продаваат струја на ЕВН , навистина не по повластена цена ,ама сепак и тоа е добро со обзир на цената на струјата сега .Да се надеваме дека ке го донесат и тоа онака како е замислен ..
Коки
Имам едно прашање. Дали може приватно лице да направи/изгради централа? Имено, дали може да кров од куќа (да кажеме со повеќе од 100м2 кровна површина) да се инсталираат панели? Дали ЕВН ќе вгради „двосмерно“ броило?
Ова го прашувам бидејќи според бројќите спомнати во претходните дискусии излегува дека со инвестиција од 10.000,00 € ќе може да се направи мини централа на 100м2. Ако инвестицијата се враќа за 5 години, тоа значи дека просечно ќе произведува енергија за 2.000,00 €/годишно, односно 166 € / месечно. Тоа е многу повеќе од месечната сметка за струја која се плаќа за куќа од 100-120 м2. Со други зборови, после 5 години, следните 10 години струјата дома ќе ме кошта 0 денари или дури и ќе заработувам од неа.
Ако сево ова е вистина (или барем приближно) зошто државата не го ОЛЕСНИ ова приватно производство на струја? Ќе се зголеми енергетската стабилност на државата, производството е најголемо во ударниот термин (дење), државата речиси ништо не инвестира, банките имаат сигурен пласман, инвеститорите (приватни лица) ќе имаат бесплатна струја 10 години или дури ќе заработуваат, … ми изгледа премногу добро за да се одбие.
Каде е проблемот? Јас ВЕДНАШ би инвестирал во ова.
Предраг Стојковски
Здраво Коки,
Одговорот на твоето прашање можеш да го добиеш доколку го прочиташ следнит текст Енергетска слобода – уште едно нешто кое државата го крие од вас!
За жал оние кои ги спремаат законите се уште не го овозможиа ова што ти го прашуваш. Зошто? Тоа ќе остани бар за сега вечита мистерија.
adnan
me interesira za fotovoltaicni paneli samo za domasna upotreba mi treba po detalni informacii kako da kupam i da instaliram saMO ZA MENE