Ракетниот шпорет е ефикасна печка за готвење која користи огревно дрво со мал дијаметар кои горат на висока температура во комората за согорување која е добро изолирана и гарантира целосно согорување во вертикалниот оџак пред огнот да стигне до површината за готвење. Принципите се опишани од страна на д-р Larry Winiarski од Aprovecho во 1982 година и печки врз основа на овој дизајн освои Награди на Ashden во 2005 и 2006 година. Интерес за ракетниот шпорет доведе до развој на ракетна термо-печка со термална маса и други иновации.
Ракетниот шпорет постигнува ефикасно согорување на горивото на висока температура преку обезбедување добар проток на воздухот (бидејќи за согорување покрај горивото потребен е и кислород), контролирана употреба на гориво (постепено горење на дрвената маса), целосно согорување на испарувањата (догорување на јаглерод моноксидот и претворање во јаглерод диоксид) и ефикасна употреба на топлината (преку изолирање на оџакот и фокусирање на топлината каде што е потребно). Денеска ракетниот шпорет се користи за готвење во многу места од третиот свет (особено во Руанда во бегалските кампови), како и за затоплување на водата и просторот.
Главни компоненти на ракетниот шпоретот се:
- Простор за гориво: Во која дрвата се редат и од каде се потхранува комората за согорување
- Комора за согорување: На крајот на гориво списание каде што се запалија дрво
- Оџак: Вертикален оџак над комората за согорување да обезбеди проток потребен за да се задржи оган
- Разменувач на топлина: Пренесување на топлина таму каде што е потребно, односно тенџере.
Просторот за гориво може да биде хоризонтален, каде дополнителното гориво (дрва) ќе се додаваат рачно, или вертикални, за автоматско хранење на горивото. Како што горивото согорува во рамките на комората за согорување, струење привлекува нов воздух во комората за согорување одоздола, осигурувајќи дека дрвата ќе согоруваат правилно согорувајќи ги примарните чадови добиени од тлеење на дрвото (јаглерод моноксид и сл). Оџакот треба да се изолира за да се зголеми температурата и подобри согорување, според студиите ова ќе ја зголеми ефикасноста на согорување и до два проценти повеќе. Во ракетна термо-печка со термална маса , топлината се пренесува во соодветен разменувач на топлина – термална маса за да се обезбеди ефикасно користење на генерирана топлина.
За готвење ракетниот шпорет задржувана добар контакт на тенџерето со огнот на најголема можна површина. Со мала ограда околу тенџерето, се креира тесен канал кој ги принудува топлиот гас да оди по дното и страните на садот за готвење, постигнувајќи поголема ефикасност. Чистото горење (без чад) овозможува вашето тенџере да не поцрнува како што поцрнува на обичен огин. За греење, топлината се пренесува кон термална маса која може во некои случаи да биде дел од структурата на куќата, при што издувните гасови минуваат низ неа и потоа надвор од зградата преку оџак.
Дизајнот на ракетниот шпорет овозможува да се троши половина количина на дрва отколку традиционалниот отворен оган и да користите дрва со помал дијаметар. Ако шпоретот е изолиран и поддигнат од подот, опасноста од децата самите да се изгорат се намалува. Некои од неодамна дизајниран ракетни шпорети имаат опција за само-хранење со гориво по пат на гравитација што овозможува поголема автономност на самата печка преку користење на долги гранки или отпадни дрва.
2 Comments
Laste
Interesno.
A dali moze nekade da se najdat instrukcii za samogradba vo domasni uslovi?
Ангел
Само на јутуб пиши rocket stove mass heater и све ќе најдеш. Целата поента околу печката е дека можеш сам да ја направиш. Поздрав.